Benim hayatımda gördüğüm sorunların kök nedeni nitelikli eğitim yetersizliği ve eşitsizliği. Bunu çözmek için kendimi teknoloji alanında geliştirip, aldığım eğitimlerle edindiğim donanımı faydalı projelerde kullanmaya çalıştım. Yaptığım projelerden kısaca örnek vereyim:
- YENİ NESİL SORULAR SORUNUNU ÇÖZMEK İÇİN GELİŞTİRDİĞİM “AKILLI TEST KİTABI” PROJEM: Ben orta okuldayken test sorularında yeni nesil sorular sorulmaya başlandı. Sorular daha uzun ve daha fazla süre gerektiren şekilde güncellendi. Ayrıca uzaktan eğitim süresince yeni nesil soruları bilgisayar ekranından yapmak daha da zordu. Daha da kötüsü tüm yaşıtlarımın bilgisayarı/tableti yoktu ve çevrimiçi soru platformlarından yararlanamıyorlardı.
7. sınıfta kendimin ve arkadaşlarımın yaşadığım sorunları gözlemleyip “Akıllı Test Kitabı” projemi geliştirdim. Lego parçaları ve Arduino devreleri kullanarak geliştirdiğim projemde, basılı test kitaplarının ve çevrimiçi soru platformlarının avantajlarını birleştirdim. Öğrenci özelinde belirlenebilen test süresi ile doğru-yanlış sayısının ekranda yazılmasını ve internet erişimi olduğunda nesnelerin interneti ile öğretmene bildirilmesini sağladım.
TEKNOFEST finallerine katılma hakkı kazandığım ama pandemi nedeniyle katılamadığım projemin raporu TEKNOFEST’in internet sitesinde yayınlandı:
https://cdn.teknofest.org/media/upload/userFormUpload/4spUxr0lmGNIK9GxMI8abbWApr4Q7BLk.pdf
Kodlarımı ve devre şemamı paylaştığım bu projemle, herkesin düşük maliyetle erişebileceği ve kendilerinin yapabileceği bir eğitim kiti tasarlamış oldum.
- MATEMATİKSEL FORMÜLLERİN EZBERLENME SORUNUNU ÇÖZMEK İÇİN GELİŞTİRDİĞİM “GÖRSEL MATEMATİK OYUNU” PROJEM: Yine 7. sınıfta matematiksel formülleri ezberlemekte kendimin ve arkadaşlarımın zorluk yaşadığını fark ettim. Formüller, TÜBİTAK olimpiyat eğitiminde görsellerle anlatıldığında anlamıştım. Ben de görsellerle anlatımın kullanıldığı bir “Görsel Matematik Oyunu” isimli bir proje geliştirdim. “Oyunumu Kodluyorum” yarışmasında “En İyi Tasarım Ödülü”nü aldım ve oyunum matematik derslerinde arkadaşlarım tarafından kullanılmaya başlandı.
- EL YIKAMA KURALLARININ ÖĞRENİLMESİ SORUNUNU ÇÖZMEK İÇİN GELİŞTİRDİĞİM “NESNELERİN İNTERNETİ TABANLI AKILLI MUSLUK SİSTEMİ” PROJEM: Pandemi döneminde 4 yaşındaki kardeşime el yıkama kurallarını öğretmek istedim. Youtube’dan Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı’nın el yıkama videolarını açtım. Ancak videoları izlerken çok üzüldüm. Tam 2 dakika boyunca suyun şarıl şarıl aktığını gördüm ve videoların altındaki eleştirileri okudum.
Sonra kendim video çekmeye karar verdim ve en ilgi çekici yöntemin Lego parçalarıyla stop motion videosu olacağını düşündüm. Çektiğim videoyu Lego firması ile paylaştım ve 1 günde 13.000 izlenme sayısını aştı. Yurtdışından çok sayıda beğeni ve yorum aldı. Böylece sosyal farkındalık yarattım.
Bu videom böyle ilgi görünce Arduino bilgimi de kullanıp bir proje yapma fikri aklıma geldi. Projemde hem eğlendirerek öğreten hem su tasarrufunu sağlayan hem de salgının bitmesini, okulların yeniden açılmasını sağlayacak “Nesnelerin İnterneti Tabanlı Akıllı Musluk Sistemi” geliştirdim. Projemin çözüm önerisini şu şekilde belirledim:
Öğrenci el yıkamaya gittiğinde ilk olarak kendi ID numarasının tanımlı olduğu kartı okutur. Musluktan 5 saniye su akar ve ellerini ıslatır. Sabunluktan 3 saniye sabun akar. Sonra 20 saniye boyunca musluk kapalı olur. Böylece su israfı önlenir. Öğrenci elini sabunlar. Bu arada 20 saniye boyunca öğrencinin ID numarasına tanımlı sınıf düzeyine göre video başlar. 20 saniyenin sonunda 5 saniye daha su akar ve öğrenci elini durular. Sonra öğretmenin veri tabanına öğrencinin ID numarasına göre el yıkama sayısı 1 arttırılarak veri gönderilir. Böylece salgın biter ve kuraklık önlenir.
Bu projemle 8. sınıftayken TÜBİTAK Araştırma Projeleri Yarışması’nda Türkiye birincisi oldum. Projemi yaygınlaştırmak için küçük sınıflara prototipimi deneterek eğitim verdim, uzmanlarla görüştüm. Patent/Faydalı model başvurusu yapmamı önerdiler. Ancak sonrasında Liselere Giriş Sınavı süresince ilgilenemedim ve çok üzüldüm.
Projemi incelemek isterseniz internet sitem şu şekilde:
Projemi incelemek isterseniz internet sitem şu şekilde:
https://alpozpamir.com/etkinliklerim/tubitak-projem/
- BRAİLLE ALFABESİNİN ÖĞRENİLMESİNDE YAŞANILAN SORUNLARI ÇÖZMEK İÇİN GELİŞTİRDİĞİM “6-DOT BRICK” PROJEM: Gördüğüm bir soruna ilişkin geliştirdiğim diğer projem ise Braille alfabesi ile ilgili. Küçüklüğümden beri Braille alfabesine ilgi duyuyordum. Liselere Giriş Sınavı bittikten sonra The LEGO Foundation tarafından verilen, 8 hafta boyunca, haftada 2 saat süren “Learning Through Play with LEGO® Braille Bricks” eğitimini aldım. Sonundaki sertifika sınavını başarıyla geçtikten sonra sertifika almaya hak kazandım. (www.futurelearn.com/certificates/kzcahdf )
Bu eğitim sayesinde LEGO® Braille Bricks seti ile görme engelli bireylere etkinlikler düzenleme konusunda gerekli becerileri kazandım.
2022 tatilinde yaz kampı için 1 ay süreliğine Londra’ya gitmiştim. “Learning Through Play with LEGO® Braille Bricks” sertifikamı aldıktan sonra The LEGO Foundation’a e-posta gönderdim. Sadece 20 resmi paydaşta bulunan ve ücretsiz şekilde kurumlara verilen LEGO Braille Bricks setinden Londra’daki merkezi ziyaret ederek 1 tane alıp Türkiye’deki görme engelli arkadaşlarıma götürmeyi rica ettim. Mesajıma ne yazık ki cevap alamadım, muhtemelen bu şekilde birçok istek mesajı alıyorlar, ama ben şansımı denemek istemiştim.
Yaz kampı grubundan ayrı olarak Londra’da gezebileceğim tek izin günümde 20 resmi paydaştan biri olan Royal National Institute of Blind People (RNIB)’e gittim ve LEGO® Braille Bricks setini yerinde inceledim. İşte orada “Ben ne yapabilirim acaba?” diye düşünmeye başladım.
LEGO setleri küçüklüğümden bugüne gelişimimde önemli bir yere sahip. Motor becerilerimde, hayal gücümün gelişmesinde, teknolojiye olan ilgimde, koleksiyon yapma tutkumda, kardeşim başta olmak üzere arkadaşlarımla paylaşımlarımda LEGO setleri ve parçaları bana çok katkı sağladı. LEGO® setlerinin faydasını kendim gözlemlediğim ve LEGO®’nun dokunsal öğrenmeyi kolaylaştırdığını “Learning Through Play with LEGO® Braille Bricks” eğitimiyle öğrendiğim için, görme engelli arkadaşlarım için de büyük fayda sağlama potansiyelinin farkındaydım. LEGO®’nun bu faydalarını kullanarak ben nasıl katkı sağlayabilirim diye düşündüm ve önceden yapılmış araştırmaları, alınmış patentleri, pilot çalışmaları inceledim. Bu incelemelerim sonrasında:- Tüm görme engelli arkadaşlarımın kolaylıkla erişebileceği,
- Az sayıda ve kolaylıkla bulunabilen parçalar ile düşük maliyetli,
- App Store’dan ücretsiz indirilebilen,
- Makine öğrenmesi ve nesne algılama ile anlık geri bildirim verip eğitmen desteğine gerek duyulmadan bireysel öğrenilebilen,
- Farklı dil seçenekleri sunularak daha geniş bir kullanıcı kitlesine erişimine sunulan,
- Sesli bildirimler ve ses efektleri ile öğrenmeyi kolaylaştıran,
- Hem görme engelli bireylerin hem de görme engeli bulunmayan bireylerin severek kullanabileceği,
- Alıştırmalarla öğrendiklerini pekiştirebildikleri,
- Eğlenceli bir uygulama geliştirmeye karar verdim.
Geçen yıl Eylül ayında uygulamamı geliştirmeye başladım. Ocak ayında ise uygulamamla ilgili ilk geri bildirimleri almak için okulum İzmir Amerikan Koleji Engellenemeyenler Kulübü danışmanı Sayın Müjde Kartov ile paylaştım. Onun aracılığıyla Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı yönetim kurulu ile bağlantı kurdum.
Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı yönetim kurulu ile iletişime geçtikten sonra, kendilerine bir sunum yaptım. (TÜRGÖK, https://www.turgok.org ) değerli büyüklerim ile tanışma fırsatı buldum. Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı, kendisi de görme engelli olan avukat ve öğretmen Rahmetli Sayın Gültekin Yazgan tarafından kurulmuş. Vefatının ardından eşi Sayın Tülay Yazgan tarafından yönetim kurulu başkanlığı görevi devralınmış. Hayat hikayeleri ise Sayın Doğan Cüceloğlu tarafından “Onlar Benim Kahramanım” kitabında anlatılmış. Ayrıca Rahmetli Sayın Gültekin Yazgan tarafından hayatı kendi kalemi ile “Kör Uçuş” kitabında anlatılmış. Bu iki değerli kitabı, Sayın Tülay Yazgan benim için çok anlamlı bir şekilde imzalayarak bana hediye etti. Onur duyarak aldığım çok değerli bir hediye oldu benim için.
Sayın Tülay Yazgan’ın yanı sıra yönetim kurulu üyeleri olan ve bana ilham olan çok değerli büyüklerim oldu. Bana çok değerli katkılar sağladılar. Geri bildirim ve fikirler verdiler. Projemin içeriğini kabartmalı kitap olarak da basma imkanı sundular. Onların aracılığı ile görme engelli arkadaşlarım ile çalışma grubu kurma fırsatı buldum. Projemdeki asıl unutulmaz ve anlamlı zamanlar da başlamış oldu.
Uygulamamla Nisan ayında Apple WWDC Swift Student Challenge’a başvuru yapmıştım. 9 Mayıs 2023 tarihinde başvuru sonuçlarının açıklandığına dair e-posta geldi. Kalbim yerinden çıkacakmış gibi açtım ve kazandığımı öğrendim!!! Böylece Apple’dan çeşitli hediyeler, the Apple Developer Program’ın 1 yıllık üyelik bursu ve en önemlisi 5-10 Haziran tarihlerinde gerçekleşecek Apple Event’e katılma, ürün tanıtımlarına ve eğitimlere erişme, developer sürümlerini indirme, Apple çalışanlarından bire bir mentorlük alma hakkı kazandım.
Apple Event’e California’daki Apple Park’ta katılma şansım olmadı. Apple Park’ta olamadığım için biraz üzgün de olsam hayatımın en unutulmaz etkinliğini yaşadım. 5 gün benim için çok verimli geçti. Eğitimlere katıldım. Dünya çapından çok birikimli arkadaşlar edindim. Tanıştığım katılımcılar arasında yaşça en küçük ben olduğum için, tüm tanıştığım kişiler bana çok yardımcı oldu.
WWDC sonrası uygulamamı App Store’a yüklemek için başvurdum ama ilk seferinde reddedildi. Açıkçası ben kabul edileceğini düşünmüştüm ancak internet sitesi de hazırlamam gerektiği yazıyordu. Yaz tatilimde Oxford Üniversitesi’nde mühendislik kampında olduğum için internet sitemi hazırlayıp yeniden başvurmam gecikti. Ancak sonrasında onu da tamamlayıp uygulamamı App Store’a yüklemeyi başardım. Artık ücretsiz indirilebilir.
Projemi incelemek isterseniz internet sitem şu şekilde:
https://6-dotbrick.com
- KARDEŞİMİN BENİM EVE DÖNÜŞ GÜNÜMÜ SAYARKEN YAŞADIĞI SORUNU ÇÖZMEK İÇİN GELİŞTİRDİĞİM “AKILLI SAYAÇ” PROJEM: Temmuz ayı süresince Oxford Üniversitesi’nde mühendislik kampına katıldım. Kamp boyunca çeşitli grup projeleri ve ödevler yaptık. Bitirme projesi olarak da gözlemlediğimiz bir soruna çözüm geliştireceğimiz bireysel bir proje yapmamız istendi. 6 yaşındaki kardeşim beni çok özlediği için takvim yapmıştı, her gün takvimdeki bir kutuyu boyuyordu. Ancak bazen çabuk dönmemi istediği için iki kutuyu boyuyordu, bazen de boyamayı unutuyordu. Ben de bu sorundan yola çıkarak “Akıllı sayaç” projemi geliştirmeye karar verdim. Okul öncesi çocukların kullanımına en uygun olacak şekilde button, LCD ekran, ses kayıt cihazı kullandım. Böylece sayacı o yaş grubu çocuklar için eğlenceli hale getirdim. Günde 1 kereden fazla basmasını önleyecek ve basmadığında hatırlatacak şekilde kodumu yazdım. Ayrıca araştırmalarım sonucunda sayaç kullanımın okul öncesi çocuklar için alışkanlık kazandırırken önemli olduğunu öğrendim. Kalan gün sayısını gösterecek şekilde geriye sayım olduğu gibi, örneğin belirlenen kitap okuma hedefini gerçekleştirmek üzere ileriye sayım olacak şekilde de tasarladım. Ayrıca bu projemin Alzheimer tanısı konan anneannemi düşünerek hatırlatıcı olarak kullanılmasını da hedefledim. Ancak ilk defa yurtdışında proje yaptığım için bazı parçaları bulmakta zorlandım. Amazon’dan yurt binasına Arduino ve devre parçalarını sipariş verdim. Proje ders saatinde lehim yaptım. Sabah akşam uyumadan geçirdiğim bir haftanın sonunda projemi çalışır bir şekilde bitirdim ve kardeşime hediye olarak getirdim. Oxford Üniversitesi kamp süresince ilk defa bir projenin çalışır şekilde bittiğini söyleyen mentörlerim projemi çok beğendi. Bu projem ve kamp süresince çalışmalarım sonucunda Oxford Üniversitesi’nden her yıl her alanda tek bir öğrenciye verilen “Engineering Prize for Outstanding Performance” ödülünü aldım.
Okulumun paylaşımı şu şekilde: https://www.instagram.com/p/CydTPVAsaWT/
Şu ana kadar gözlemlediğim sorunlara yönelik geliştirdiğim çözümler yukarıdaki şekilde. Bundan sonra da çalışmaya devam edeceğim. Görme engelli arkadaşlarım için yeni uygulamalar üzerine çalışıyorum. Mart ayında bir sergi açmayı planlıyorum. Ayrıca çocuklarda koleksiyonerliği yaygınlaştırmak ve koleksiyonerlerin arasında iletişimi kolaylaştırmak için bir proje üzerinde çalışıyorum. Cumhuriyetimizin 100. yılında, Atatürk’ün izinde bir YGA gönüllüsü olarak projelerimi geliştirmeyi çok isterim.